Hút thuốc lá thụ động là gì?

Những người hút thuốc thường cho rằng họ hút thuốc chỉ đơn thuần là gây ảnh hưởng sức khỏe của họ. Nhưng 30 năm trước các nhà khoa học đã kết luận rằng khói thuốc lá có ảnh hưởng đến sức khỏe của người không hút thuốc. Hơn nữa, hít phải khói thuốc, hay còn gọi là hút thuốc lá thụ động, cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến cơ thể con người.

Thế nào là hút thuốc lá thụ động?

Hút thuốc thụ động “third-hand” là hình thức nhiễm các hóa chất độc hại trong thuốc lá do tiếp xúc thường xuyên với vật dụng bị ám khói thuốc lâu ngày. Hút thuốc “third-hand” vô cùng khó kiểm soát do nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe vẫn tồn tại và tăng dần ngay cả khi khói thuốc đã tan hẳn.

Tại sao hút thuốc lá thụ động lại gây hại?

Hút thuốc lá thụ động ảnh hưởng đến sức khỏe của cả người hút và không hút thuốc. Khói thuốc có chứa ít nhất 250 loại hóa chất độc hại. Bao gồm hơn 50 loại gây ra ung thư và các hóa chất gây ra các bệnh về tim mạch. Khói thuốc phụ chứa những chất gây hại tương tự khói thuốc chính. Tuy nhiên, số lượng hóa chất được tìm thấy ở khói thuốc phụ khác hẳn khói thuốc chính. Trong vài trường hợp mức độ của nó còn cao hơn gấp mười lần khói thuốc mà người hút thuốc hít vào. Ví dụ như trong một điếu thuốc thì khói thuốc phụ chứa hàm lượng ammonia, acrolein, carbon monoxide và những chất gây ung thư nhiều hơn khói thuốc chính.

Nguy cơ sức khỏe do hút thuốc lá thụ động

Tác hại khi hút thuốc lá thụ động?

Những luồng khói khi hút thuốc lá

Quá trình hút thuốc sản sinh ra ba loại khói thuốc khác nhau như:

• Khói thuốc chính: Là khói thuốc được thả ra trực tiếp từ thuốc lá đang cháy.
• Khói thuốc tỏa từ khói thuốc chính: Là khói thuốc được thải ra sau khi hút.
• Khói thuốc phụ: Là khói thuốc bốc ra từ điếu thuốc sắp tàn.

Khói thuốc thụ động (SHS) là sự kết hợp của khói thuốc chính và khói thuốc phụ. Khói thuốc thụ động còn được gọi là khói thuốc trong tự nhiên (ETS). Hít phải khói thuốc thụ động được xem là hút thuốc bị động.

Tuy nhiên, khói thuốc phụ bị loãng vì đã hòa vào không khí trước khi bị hít vào. Do đó, người hút thuốc thụ động hít vào lượng hóa chất độc hại ít hơn người hút trực tiếp khói thuốc vào phổi. Điều đó cũng có nghĩa sức khỏe của người hút thuốc trực tiếp gặp nguy hiểm hơn người hút thuốc gián tiếp.

Tác hại của hút thuốc lá thụ động?

Các nhà khoa học cho rằng, khi một người hút thuốc lá, khói thuốc kết hợp với các chất ô nhiễm trong nhà như ozone và axit nitơ tạo ra hỗn hợp khói thuốc. Hỗn hợp khói sẽ lắng thành bụi, bám vào bề mặt đồ nội thất hoặc thấm vào vật liệu xốp và tường thạch cao. Khói thuốc cũng có thể đọng lại trên tóc, da, quần áo, và móng tay của người hút thuốc lá. Do đó, dù bạn không hút thuốc trước mặt trẻ, nhưng sau đó đến gần và chơi với trẻ sẽ làm trẻ bị ảnh hưởng khói thuốc lá.

Một trong những hợp chất trong khói thuốc lá bám vào đồ vật được gọi là NNA có thể gây tổn thương ADN và tăng nguy cơ phát triển ung thư ở trẻ nhỏ. Không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư, khói thuốc lá có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm cả bệnh hen suyễn và dị ứng. Điều đáng quan tâm hơn nữa là mức độ độc hại sẽ tăng dần theo nồng độ khói tích tụ và rất khó kiểm soát.

Những nơi mà bạn dễ gặp phải hút thuốc lá thụ động

Cuộc sống hàng ngày có rất nhiều người hút thuốc xung quanh chúng ta. Đặc biệt ở Việt Nam khi chưa có một chế tài nghiêm khắc nào về hành vi hút thuốc nơi công cộng. Những người hút thuốc lá vô tư hút thuốc ở bất kỳ nơi nào mà họ muốn hút thuốc. Đặc biệt hơn tại những nơi như cafe, quán nhậu, tiệm game bạn sẽ bị hút thuốc lá thụ động nhiều hơn. Dưới đây là những nơi phổ biến cho hoạt động hút thuốc lá.

1. Nơi làm việc

Nơi làm việc là nơi phát sinh chủ yếu việc hít phải khói thuốc lá ở người lớn. Việc hít phải khói thuốc lá ở nơi làm việc có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư phổi. Quy định cấm hút thuốc ở nơi làm việc là cách duy nhất ngăn chặn việc hít phải khói thuốc lá. Ngăn cách những người hút thuốc và không hút thuốc tại những khu vực riêng. Làm sạch không khí và hệ thống thông gió cũng không thể ngăn chặn được khói thuốc nếu mọi người vẫn hút thuốc bên trong nơi làm việc.

Việc cấm hút thuốc không những bảo vệ những người không hút thuốc mà còn khuyến khích những người hút thuốc hút ít hơn hay thậm chí là bỏ thuốc lá. Dường như nhiều doanh nghiệp rất e ngại việc cấm hút thuốc vì nó có thể gây ảnh hưởng đến kinh doanh. Nhưng cũng không có bằng chứng nào cho thấy việc cấm hút thuốc sẽ ảnh hưởng xấu đến việc kinh doanh.

2. Những nơi công cộng

Mọi người có thể bị hít phải khói thuốc lá ở những nơi công cộng như nhà hàng, quán cafe, công viên. Mọi người nên chọn những nhà hàng hay những nơi kinh doanh không cho hút thuốc. Giải thích với những chủ doanh nghiệp những tác hại của việc hít phải khói thuốc lá đối với sức khỏe gia đình họ.

Những nơi công cộng có nhiều trẻ em nên được quan tâm đặc biệt hơn. Các bậc phụ huynh nên chắc chắn rằng những trung tâm giữ trẻ và trường học không có khói thuốc lá.

3. Hút thuốc lá ở nhà

Không hút thuốc trong nhà có lẽ là việc làm quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe của những thành viên trong gia đình. Bất kì ai cũng có thể có những vấn đề về sức khỏe liên quan khói thuốc lá. Trẻ đang tuổi phát triển đặc biệt rất nhạy cảm với những chất độc hại có trong khói thuốc. Những đứa trẻ hút thuốc lá thụ động thường mắc bệnh hen suyễn, nhiễm độc phổi và tai hơn. Một vài bệnh có thể trở nên nghiêm trọng và thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Một số trẻ sẽ tốn thời gian vào việc khám bệnh, chữa trị, nghỉ học. Thêm vào đó là cha mẹ phải nghỉ làm để chăm sóc trẻ bị bệnh. Tất cả những chi phí đó có thể ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình. Hãy nghĩ rằng: chúng ta ở nhà nhiều hơn bất cứ nơi nào khác. Việc không hút thuốc ở nhà sẽ bảo vệ được gia đình, bạn bè và thậm chí là vật nuôi.

Những đối tượng chịu ảnh hưởng từ hút thuốc lá thụ động.

Đối tượng đầu tiên có nguy cơ mắc bệnh cao do hút thuốc thụ động “third-hand” chính là trẻ nhỏ. Với sức đề kháng chưa hoàn thiện và thường xuyên bò hoặc nằm trên thảm trải sàn, ghế bành và sở thích tò mò, trẻ rất dễ bị nhiễm độc từ hóa chất trong khói thuốc lá. Lao công ở khách sạn, những người dọn phòng của những người hút thuốc phải tiếp xúc với liều khói thuốc lá dư cao hơn là vì những khách du lịch ở lại một vài đêm trong phòng hút thuốc.

Khoa học vẫn chưa xác định ra được bao nhiêu lượng khói thuốc đó có thể gây ra nguy cơ bị bệnh nhưng có một sự thật là, đồ dùng bị ám khói thuốc càng lâu thì tích tụ càng nhiều hóa chất gây hại. Những quán bar, sòng bạc, xe thuê, hoặc không gian trong nhà đã từng phục vụ những người hút thuốc có thể có một lượng khói thuốc lá lớn ám vào tường và nội thất như bàn, ghế hoặc giường.

Những người chuyển vào nhà hoặc căn hộ trước đây thuộc sở hữu của người hút thuốc lá cũng thể bị tiếp xúc với khói thuốc còn sót lại và khói thuốc lá dư rất khó để loại bỏ. Hầu như không có một loại công cụ nào có thể loại bỏ được khói thuốc lá ám tường trừ khi bạn thay toàn bộ sàn và vách.

Làm thế nào để phòng chống hút thuốc lá thụ động?